اثرتنش خشکی و سولفات پتاسیم بر خصوصیات جوانه زنی، مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گل پروانش catharanthus roseus) ) ارقام rosea وalba

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و سولفات پتاسیم بر جوانه زنی، صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی دو آزمایش (آزمایشگاهی و گلخانه ای) بر ارقام (آلبا و رزئا) گل پروانش انجام پذیرفت. در پژوهش آزمایشگاهی اثر سولفات پتاسیم (0، 1، 2 و 3 درصد) بر برخی پارامتر های جوانه زنی تحت تنش خشکی ناشی از پلی اتیلن گلیکول ( 0، 2-، 4-، 6– بار ) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار مورد بررسی قرارگرفت. در پژوهش گلخانه ای اثر سه سطح آبیاری شامل 100% ظرفیت زراعی(بدون تنش)، 75% ظرفیت زراعی (تنش خشکی متوسط)،50% ظرفیت زراعی (تنش خشکی شدید) و سه سطح سولفات پتاسیم (0، 5/2 و 5 میلی مولار) بر ویژگی های مرفولوژیکی از جمله سطح و تعداد برگ، تعداد و قطر گل، تعداد شاخه جانبی ، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی پروانش در قالب طرح آزمایشی اسپلیت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس پژوهش آزمایشگاهی نشان داد که با افزایش سطح تنش خشکی همه پارامترهای جوانه زنی روندی نزولی داشتند و تیمار سولفات پتاسیم اثرات بازدارنده تنش خشکی بر پارامترهای طول ریشه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه، سرعت و درصد جوانی زنی را بطور معنی داری کاهش داد. نتایج پژوهش گلخانه ای نشان داد تنش خشکی موجب کاهش تمام صفات مورفولوژیکی اندازه گیری شده و هم چنین وزن تر و خشک هوایی، وزن تر و خشک ریشه، طول ریشه،rwc ، راندمان مصرف آب و افزایش نشت الکترولیت و مقاومت روزنه گردید و سولفات پتاسیم افزایش معنی دار، ارتفاع، قطر گل، قطر ساقه و سطح برگ را موجب شد. بر همکنش تنش خشکی و سولفات پتاسیم موجب کاهش وزن خشک هوایی و ریشه، نشت الکترولیت، مقاومت روزنه و افزایش میزان rwc و راندمان مصرف آب گردید. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین میزان تجمع پرولین، پراکسیداسیون لیپیدی، نشت الکترولیت، فعالیت کاتالاز و پرواکسیداز و کمترین میزان rwc و کلروفیل در تیمار 50 درصد آبیاری و بیشترین راندمان و ظرفیت آنتی اکسیدانی در تیمار 75 درصد به دست آمد. بر هم کنش تنش خشکی و سولفات پتاسیم موجب افزایش میزان کلروفیل a و کل، فعالیت آنزیم ها و ظرفیت آنتی اکسیدانی و کاهش پراکسیداسیون لیپیدی گردید. نتایج نشان می دهد رقم آلیا در اکثر صفات مورفولوژیکی مورد بررسی دارای مطلوبیت بیشتری نسبت به رزئا بود در حالیکه رقم رزئا از مقاومت بیشتری نسبت به خشکی برخوردار بود. برای انتخاب ارقام مقاوم به خشکی می توان از شاخص کلروفیل استفاده کرد. به طور کلی نتایج بدست آمده نشان داده که پیش تیمار با سولفات پتاسیم می تواند باعث کاهش اثرات مضر تنش آبی و افزایش مقاومت گل پروانش در برابر خشکی گردد.